Mroźna historia lodów. Jak powstały?

Artykuł towarzyszy plebiscytowi "Najlepsze lody w mieście" w ramach akcji Ulica.naszemiasto.pl.

Podobnie jak wiele wynalazków i cywilizacyjnych osiągnięć odkrycie lodów przypisywane jest Chińczykom. Podobno miały zostać stworzone w tajemniczym Państwie Środka pięć tysięcy lat temu, a recepturę miał wykraść pod koniec XIII wieku Marco Polo. Jest w tym ziarno prawdy, ponieważ wenecki podróżnik spędził tam kilkanaście lat i świetnie poznał kulturę Chińczyków.

Początki przygody lodów jako deseru datuje się również na czasy starożytnej Grecji. Tu podobno mieszano lód z sokami owocowymi i winem, a amatorem tych zimnych słodkości miał być Neron.

Pierwsze dokumenty opisujące lody jako zamrożony produkt spożywczy pochodzą z XVI-wiecznych Włoch. Nie kucharze czy cukiernicy, lecz uczeni dokonali słodkiego odkrycia. Włożyli mieszaninę cukru, wody i owocowego syropu do niewielkiego naczynia, a to umieścili w pojemniku z pokruszonym lodem zasypanym solą. Zawartość naczyńka zamarzła. Rozpoczęło się ulepszanie mieszanki, a pierwsze sorbety trafiły na stoły arystokratów.

Popularność przez francuskie podniebienie

Lody upowszechnili jednak Francuzi. Dwór Ludwika XIV miał bardzo mocną pozycję i spoglądali nań arystokraci z całej Europy. Stąd rozprzestrzeniła się moda na jedzenie lodów. Bardzo popularne było podawanie podczas uczt lodów w kształcie ryb, kawałków dziczyzny czy owoców, nie brakowało też zimnych przysmaków w formie zamków czy statków.

W XVIII wieku lody trafiły do paryskich kawiarni i poznali je mniej zamożni mieszczanie. Paryscy cukiernicy zaczęli propagować wiedzę na temat wyrobu lodów i zaczęto je przyrządzać również w domach. Wachlarz smakowy był już wtedy bardzo szeroki od kremów lodowych na bazie śmietany przez truskawkowe, porzeczkowe, gruszkowe, ananasowe czy cytrynowe.

Masowa produkcja w USA

Lodowa historia rozwinęła się, gdy receptura i technologia wyrobu trafiła za ocean. Amerykanie szybko podchwycili deserowy temat. Pierwszą lodziarnie w 1770 roku w Nowym Jorku otworzył co prawda Włoch, ale Amerykanie powoli rozprzestrzeniali wiedzę o lodach na inne części kraju. W połowie XIX w. W Baltimore otwarto pierwszą wytwórnię lodów. Sukces masowej produkcji spowodował, że kolejne fabryki zaczęły wyrastać jak grzyby po deszczu.

Na przełomie XIX i XX w. w sklepach można było kupić również maszyny do domowego wyrobu lodów. Mroźny deser gruntownie się upowszechnił i występował już w setkach smakowych wariacji. W okresie międzywojennym popularne stały się uliczne stragany z lodami. Sprzedawano je w kubeczkach wielorazowego użytku, zawijano w papier, by wreszcie nakładać na wafle czy gofry. Od tamtej porty popularność lodów na świecie nie maleje.