Turystyka i COVID-19. Czy branża wróciła do normalności? Jakie są prognozy na kolejne 10 lat? Eksperci WTTC przedstawili nowe raporty

Zakończył się 22. Globalny Szczyt World Travel & Tourism Council (WTTC), największej na świecie organizacji zrzeszającej przedstawicieli prywatnego sektora branży turystycznej. Konferencja była okazją do licznych spotkań i obwieszczeń. Dziennikarz Strony Podróży jako jedyny przedstawiciel polskich mediów był obecny w czasie obrad Szczytu, który odbywał się w Rijadzie, stolicy Arabii Saudyjskiej, w dniach 28-30 grudnia 2022.

W czasie obrad Globalnego Szczytu wiele miejsca poświęcono samej Arabii Saudyjskiej, której sektor turystyczny rozwija się obecnie najszybciej spośród wszystkich państw G20. Duży nacisk położono też na kwestie związane z ochroną środowiska i upewnieniem się, że turystyka na całym świecie rozwija się w sposób zrównoważony.

Na tak ważnej konferencji turystycznej nie mogło oczywiście zabraknąć problemów związanych z pandemią COVID-19 i tym, jak branża turystyczna radzi sobie z jej skutkami. Poniżej prezentujemy interesujące dane i statystyki, przedstawione delegatom i dziennikarzom obecnym na Szczycie w Rijadzie.

Czytaj też: Święta 2022 pod piramidami. Już wiadomo, gdzie Polacy planują spędzić przerwę świąteczno-noworoczną. Ma być ciepło, tanio i wygodnie

WTTC przeprowadziła specjalne badanie, którego wyniki w postaci Economic Impact Report (EIR) 2022 zostały ogłoszone w czasie Globalnego Szczytu.

EIR to projekt badawczy przeprowadzony przez WTTC we współpracy z Visą. W oparciu o szczegóły płatności kartami bankowymi, dokonywanych przez przybyszów krajowych i zagranicznych, udało się stworzyć ekonomiczną mapę sektora T&T dla wszystkich krajów świata i głównych ośrodków miejskich.

Mapa daje odpowiedzi na ważne i aktualne pytania. Jak branża podróży i turystyki poradziła sobie z kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa? Jakie były rzeczywiste straty, poniesione przez sektor w skali globalnej, i czy turystyka już zdołała otrząsnąć się z ekonomicznego szoku i stanąć na nogi?

• Należy zacząć od porównania. 2019 r. był ostatnim sezonem turystycznym przed wybuchem pandemii koronawirusa. Tego roku światowy sektor turystyczny wytworzył ok. 10,3% światowego GDP o łącznej wartości ponad 9,6 tryliona dolarów i rocznym wzrostem szacowanym na 4,7%.
• W 2020 r. nastąpiła katastrofa i sektor skurczył się o ponad 50%, do poziomu 5,3% światowego GDP. Pracę w branży straciło wówczas 62 miliony osób.
• Już w 2021 r. nastąpiło jednak odbicie: wkład sektora turystycznego do światowego DGP wyniósł 6,1% (wzrost o 21,7% w skali roku), a pracę w turystyce zyskało 18,2 mln osób.

Widać więc, że branża turystyczna, choć ciężko przyjęła początkowy cios, stosunkowo szybko zaczęła stawać na nogi jeszcze przed zakończeniem pandemii koronawirusa.

Czytaj też: Miasta, które zaskakują turystów. Nowy ranking najbardziej przecenianych i niedocenianych miast świata. Na liście Warszawa i Kraków

Raport EIR zawiera dane na temat ekonomicznej kondycji branży turystycznej dla 185 krajów, w tym Polski. Jak według analityków WTTC wpłynął koronawirus na sytuację sektora turystycznego w naszym kraju?

• Według EIR, w 2019 r. turystyka stanowiła ok. 4,8% polskiej gospodarki i miała wartość ok. 121,5 miliarda zł. Sektor dawał zatrudnienie mniej więcej 846 tys. osób. Przedstawiciele branży zarobili ok. 62,5 miliarda zł dzięki wizytom gości zagranicznych i 30 miliardów dzięki turystom krajowym.
• W feralnym roku 2020 sektor turystyczny skurczył się o 46%, pracę straciło niemal 100 tys. osób (ok. 11%), a przychody z obsługi turystów krajowych i zagranicznych zmalały o ponad 50%.
• Początek powrotu polskiej turystyki do normalności po pandemii COVID-19 był już widoczny w 2019 r., choć proces przebiega wolniej w porównaniu do globalnej średniej. W 2021 r. sektor urósł o 10% (2,8% wkładu do GDP Polski) i zatrudnienie znalazło w nim ok. 35 tys. osób. Zagraniczni goście pozostawili w kraju tylko nieznacznie więcej pieniędzy niż w 2020 r., za to udział turystów krajowych w obrotach branży wzrósł znacząco – aż o 38% w porównaniu do poprzedniego sezonu.

EIR zawiera także ciekawe informacje na temat miejsc, z których turyści najczęściej przyjeżdżają do danego kraju.
W 2019 r. statystyka dla Polski wyglądała tak:

1. Niemcy 25%
2. UK 8%
3. Ukraina 7%
4. USA 5%
5. Izrael 4%

W 2021 r. statystyka nieco się zmieniła:

1. Niemcy 32%
2. Ukraina 7%
3. UK 5%
4. USA 5%
5. Litwa 4%

Ogólne zmniejszenie liczby turystów w czasie pandemii spowodowało zmiany w proporcjach odwiedzin. Niemcy nie przestali wprawdzie zaglądać do Polski, za to np. Brytyjczycy w 2021 r. nadal bali się pokonywać duże dystanse: ostre restrykcje dotyczące podróżnych w ich własnym kraju skutecznie zniechęcały ich do organizowania wypoczynku daleko do domu.

Czytaj też: Nowa Dolina w Egipcie skrywa wiele niezwykłych atrakcji: safari na pustyni, SPA w leczniczym błocie i inne

Osobny raport stworzono dla miast, które przed pandemią COVID-19 budowały ok. połowę GDP sektora turystycznego w skali globalnej.

Na potrzeby raportu Cities Economic Impact zbadano transakcje dokonywane za pomocą kart płatniczych przez gości krajowych i zagranicznych w 82 miastach na całym świecie. Pozwoliło to prześledzić kształtowanie się turystycznego GDP między 2021 i 2022 r. i wskazać, które miasta najszybciej wychodzą z kryzysu, wywołanego pandemią koronawirusa.

Wyniki mogą zaskakiwać: na pierwszym miejscu rekordzistów tempa rozwoju w 2022 r. znalazła się Doha w Katarze (wzrost roczny o 21%), a na drugim Warszawa (wzrost o 14%).

Według raportu wydatki zagranicznych gości w Warszawie w 2022 r. wzrosły aż o 62% w porównaniu do 2021 r. i wyniosły ok. 15,5 mld zł, a więc niewiele mniej niż przed pandemią (17 mld w 2019 r.).

Szczegóły raportu nie zostały jeszcze ogłoszone, ale dziennikarze biorący udział w wydarzeniu mieli okazję zapoznać się ze wstępnymi wnioskami. Są one interesujące, ale trzeba podchodzić do nich ostrożnie.

Jest jasne, że za szybki rozwój sektora podróży w Dosze i Warszawie odpowiadają zjawiska anomalne, tzn. odpowiednio Mundial w Katarze i masowy napływ uchodźców wojennych z Ukrainy. O ile wielkie imprezy sportowe mogą kwalifikować się do kategorii rozrywki i wypoczynku, o tyle ucieczkę przed wojną można chyba uznać za rodzaj podróży, ale już na pewno nie turystyki.

Ostateczna wersja raportu EIR ma dokładnie wskazywać, z których krajów napływali podróżni krajowi i zagraniczni, odpowiadający za rozwój ekonomiczny każdego miasta.

Czytaj też: Bali: nowy kodeks karny Indonezji uderzy w turystów. Obrońcy praw człowieka są oburzeni. Czego zakazano?

Szerszy, ogólny raport EIR, dotyczący całej branży, także wskazuje na kilka interesujących trendów.

Prognozy sugerują, że w ciągu najbliższej dekady globalny sektor turystyczny stworzy ok. 126 milionów nowych miejsc pracy, a jego GDP powinien rosnąć w tempie ok. 5,8% rocznie, prześcigając ogólny wzrost globalnej gospodarki, prognozowany na 2,7% rocznie.

W 2032 r. wartość sektora turystycznego może wynieść ok. 14,6 tryliona dolarów, co stanowić będzie ok. 11,3% całej globalnej gospodarki.

W rozmowie telefonicznej 8 grudnia 2022 Julia Simpson, prezes WTTC, przedstawiła mi szczegóły prognozy na najbliższe 10 lat dla polskiego sektora turystycznego. Jej zdaniem GDP polskiej turystyki będzie rósł do 2032 r. w tempie ok. 7,4% rocznie, a więc nawet więcej niż wynosi imponująca średnia globalna (przy wzroście gospodarczym całego kraju prognozowanym na ok. 2,5% rocznie).

Zdaniem Julii Simpson w ciągu nadchodzącej dekady polska branża zapewni nowe miejsca pracy dla ponad miliona osób.

Na szczegółowe raporty dotyczące sytuacji ekonomicznej sektora turystycznego w Polsce i polskich miastach będziemy musieli jeszcze poczekać. Mają być przekazywane mediom w ciągu 2023 r. Przedstawione wyżej optymistyczne wnioski i prognozy budzą jednak wiele nadziei i oby twórcy analiz EIR nie okazali się fałszywymi prorokami.

Czytaj też: Miasto miastu nierówne. Powstał ranking najlepszych i najgorszych miast świata do życia i pracy. Gdzie najbardziej warto się osiedlić?